Wirtualna Ruda

start

historia

zabytki

szlaki

wirtualne spacery

 kontakt

Średniowieczny Gródek

Stożkowaty w Kochłowicach

ul. Harcmistrza Józefa Pukowca (w rejonie potoku Bielszowickiego)

Historia zabytku:

 
Charakterystyczny kopiec to pozostałość drewnianej, średniowiecznej warowni. O jej istnieniu milczą źródła pisane, przez co nieznane jest jej przeznaczenie. Całą wiedzę na temat zabytku dostarczają ustalenia archeologów. W 1980 r. przy okazji budowy oczyszczalni ścieków „Barbara” kopiec zbadał dr Jacek Pierzak, który na podstawie odkrytych fragmentów ceramiki, a także gwoździ, podkowy i fragmentów kafli piecowych stwierdził, że gródek powstał najwcześniej w II połowie XIII w. Natomiast przed połową XV w. zabudowania grodu spłonęły.

Lokalizacja zabytku

Gródek znajduje się na terenie miasta Ruda Śląska w dzielnicy Kochłowice. Warownię założono w miejscu z natury obronnym. Od południa przepływa rzeka Kochłówka (zwana też Potokiem Bielszowickim), do której od północy (od Bykowiny) wpada niewielki potok. Oba cieki połączono ze sobą głęboką fosą, wydrążoną w zboczu doliny. Materiał wydobyty z jej dna nadsypano na szczyt powstałego w ten sposób kopca. Do dziś zachowały się fosa, podgrodzie i szczyt stożka.

Rekonstrukcja wyglądu

Z ustaleń archeologów wynika, że gródek otoczony był dobrze zachowaną do dziś fosą i drewnianą palisadą, której resztki odkryto na północnym zboczu kopca. W najwyższym punkcie stała drewniana wieża mieszkalno-obronna, prawdopodobnie na planie kwadratu. Jej ściany od zewnątrz oblepione były gliną. Odnalezione fragmenty kafli piecowych świadczą, że budynek posiadał ogrzewanie. Poniżej szczytu kopca widoczne jest dawne podgrodzie, na którym jednak archeolodzy nie odkryli śladów zabudowań.

W czasach nowożytnych

W 1467 r. teren wokół gródka nabył od Stanisława Rudzkiego chłop Paweł Liatawa z Kochłowic. W dokumencie sprzedaży pada określenie: „fortberczisko u kopcza Kochlowskeho wedle stawu mlynskeho”. Wynika z tego, że w tym czasie warownia już nie funkcjonowała, a u jej podnóża był staw młyński. Młyn, zwany przez wieki „Młynem Budnego”, istniał do początków XX w.

Co dalej z zabytkiem?
Gródek jest najstarszym zabytkiem na terenie Rudy Śląskiej. Niestety zabytek jest stale zaśmiecany i niszczony przez motocyklistów. Dzieła zniszczenia dopełniają „poszukiwacze skarbów”, którzy od lat rozkopują jego zbocza. Na domiar złego w ostatnich latach kopiec zaczęły rozsadzać korzenie drzew. Aby ratować zabytek w 2013 r. Miasto Ruda Śląska wspólnie ze Stowarzyszeniem Genius Loci - Duch Miejsca przystąpiło do oczyszczenia, zabezpieczenia i oznakowania zabytku. Przeprowadzono także badania archeologiczne w latach 2014-2015. W interesie mieszkańców miasta jest ocalenie gródka dla przyszłych pokoleń.

strona internetowa zabytku: http://geniusloci.com.pl/projekt/sredniowieczny-grodek/

Dodatkowe informacje dla tego obiektu:

karta adresowa  ׀  decyzja o wpisie do rejestru